RODZINNY KONKURS PLASTYCZNY „USŁYSZANO PŁACZ DZIECI …”

3 marca 1943 roku w Kałuszynie utworzono Dział Opieki nad Wysiedlonymi z trzema podsekcjami. W pierwszą pomocą organizacyjną przyszli dr Marian Błaszczyk, Łucja Błaszczyk, Maria Rejment, Franciszek Klukowski, Stanisława Graf, Władysław Budkowski, Władysława Jankowska, Michał Kapela, Henryk Peciak.

Wielkim zaangażowaniem wykazali się: Pan Rogacki, sekretarz PCK, Halina Bołądziowa, Aleksander Drabarek, Władysław Wąsak, Zbigniew Bronisław Baran, Aleksander Cudny, Stanisław Nowak, Tadeusz Rejment, dr Ewa Rybicka, Józef Janik.

10 kwietnia 1943 roku na polecenie doradcy RGO na Okręg Warszawski utworzono stawisko referenta organizacyjnego dla rejonu Kałuszyna. Funkcję tę objęła Helena Spalena, która energicznie zabrała się do uporządkowania ewidencji, dbała o szpitalik, podjęła współpracę z nauczycielami, odwiedzała chorych podopiecznych w Kałuszynie i na wsiach. Pozyskała liczne grono ofiarodawców, wśród nich elitę ówczesnej kałuszyńskiej społeczności:  ks. Tadeusza Majchrzaka, Stefana Kowalczyka, Stanisława Piechowskiego,  Tadeusza Koszutskiego, Stanisława Krzywobłodzkiego, Panią Balczanową, dr Osmólską, Natalię Rudzińską, Stanisławę Rzepniewską, Chylińską Marię, Kazimierza Rolińskiego, Michała Budkowskiego, Stefanię Sieradzińską, braci Klukowskich, Stanisława Gzulę, Wacława Szczecińskiego, Panią Pływaczewską, Zofię Szwed Bidzińską , Michała Tokarskiego,  dr Mariana Błaszczyka, Alinę Pinke,  Waleriana Pomierskiego, Kazimierza Piechowskiego, Stanisława Nowaka,  Stanisława Zambrzuskiego ,  Juliana Jankowskiego,  Edwarda Wiśniewskiego,  Bronisława Sadocha,  Henryka Zwolińskiego, Jana Kieliszczyka , Pana Sawickiego, siostry Aksamówny,  Antoniego Szymańskiego.

 

Odważyli się być przykładem dla innych ludźmi…

Ksiądz Tadeusz Majchrzak –proboszcz parafii rzymskokatolickiej od 31.12.1039 do 11.12.1946 r. który obejmował opieką duszpasterską 6.5 tys. wiernych. Nauczyciel religii. Aktywnie uczestniczył w życiu parafian. Sprawował wiele funkcji społecznych. Cieszył się autorytetem i uznaniem. Znacznie wsparł prace delegatury w Kałuszynie w czasie organizowania pomocy do wysiedlonych z Zamojszczyzny. Proboszcza wspierali wikariusze ks. Tadeusz Kowalczyk i  ks. Piotr Konopka.

Stanisław Bajszczak –kierownik Szkoły Powszechnej w Kałuszynie.  Organizator ZWZ, dowódca oddziału AK, o pseudonimie „Bogdan”. Organizował pomoc bezpośrednio dla dzieci. Aktywizował i wspierał prace delegatury RGO Kałuszyn.

Tomasz Walczak –burmistrz Kałuszyna od 9.08.1949 do 05.1944 roku. Wspierał organizację pomocy dla wysiedlonych.

Doktor Ewa Rybicka –zorganizowała pomocom dla wysiedleńców i tworzyła warunki w celu przystosowania ich do nowych warunków życia.

Helena Spalena – higienistka, bardzo dbała o wysiedlonych. Zorganizowała biblioteczkę dla dzieci i młodzieży. Dzięki jej zabiegom zorganizowano letnie półkolonie.

Marianna Fandri ps. „Smętek”, „Janina Dębska”, „Maria Dębska” wymieniana i nazywana przez wysiedlonych „Matką”, organizowała pomoc finansową i żywnościową w Warszawie, Stoczku, Kałuszynie.

Władysław Chróścicki- sekretarz Delegatury Rady Głównej Opiekuńczej w Kałuszynie. Zabiegał o poprawę warunków życia wysiedlonych. Później Prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kałuszyńskiej.

Marta Stawryszko z d. Mroczek, pielęgniarka.

Krystyna Strogulska z d. Mroczek

Ocaleni z transportu…

Marian Nowogrodzki –przebywał u Czesława i Genowefy Chrościckich w Szymonach, później w Rudce. Wspomina pomoc Pani Ręczajskiej i Janiny Dębskiej.

Stanisław Lutosławski z Żurawlowa, gm. Grabowiec, ur. 03.03.1932 r. Wysiedlony do Kałuszyna z ojcem. Przebywał u Jana Rosołowskiego, później pomoc otrzymał od Janiny Dębskiej /Marianny Fandri/ z Warszawy, gdzie przebywał w Domu Dziecka Sióstr Urszulanek w Warszawie.

Stanisław Nowaczewski z Grabowca ur. 1939 r. Przebywał w Kałuszynie.

(…) Ludzie byli tam biedni, przeważnie na polach kamienie i głazy się rodziły. Tam stale zbierali te kamienie po polu, potem czy sieli, czy sadzili kartofle. Życie codzienne tak wyglądało, że człowiek cały czas walczył o to życie, bo bieda była.

Weronika Nowaczewska (z domu Margol z Grabowca)

Przybywała w Kałuszynie, najpierw w szkole, później u Państwa Witowskich w Olszewicach. Brat Weroniki, Stanisław Margol przebywał w Jakubowie.

Edward Fronc ur. 10.08.1932r. z Grabowca.

Euzebiusz Czesław Pituch z Góry Grabowiec ur.16.12.1930 r. Z Mrozów, jak większość wysiedlonych, trafił do szkoły, potem znalazł się w Jakubowie i w Łaziskach u Państwa Abramowskich.

Wacław Bełzecki z Góry Grabowiec ur. 01.06.1930 r.

Ze szkoły trafił do Państwa Klukowskich. W Kałuszynie był z bratem Bolesławem i ojcem. Mieszkał do marca 1944 r.

(…) W Kałuszynie piachy, ziemia nie taka, przyjęli nas na samym przednówku Przyjęli nas jak swoje dzieci.

Wincentyna Świderek. Jej rodzina pozostała w Kałuszynie, gdzie mieszka do dzisiaj. Tutaj zmarł jej brat Tadeusz Świderek.

(…) w kałuszyńskim domu parafialnym znajdowała się kuchnia, gdzie wydawano obiady, wysiedleńcy wynajmowali się do pracy, mama chodziła do pracy do ogrodnika.

 Edmund Gójski (rod. Kontek) z Góry Grabowiec ur. w 1942 r. Miał 8 miesięcy, gdy został przesiedlony do Kałuszyna z matką i siostrą. Adoptowany przez rodzinę z Olszewic.

Stanisław Kuna wysiedlony z Teresina (gm. Białopole). Z Mrozów przywieziony do Kałuszyna. Potem z matką i braćmi wyjechał do rodziny ojca w Kiełczewicach.

Weronika Surma z Góry Grabowiec, przebywała w Kałuszynie w rodzinie Adama Lizińskiego. 

Edmund Paluch z Góry Grabowiec, przebywał w Kałuszynie. W rodzinie Stanisława Zbrocha.

Maria Popek z braćmi i mamą-przebywała w Kałuszynie.

Teodozja Staszczyk z męża Żybura, przebyła we wsi Cierpięta. (gm. Wierzbno)

Stefan Okrzeja Narty gmina Chrościce- obecnie Jakubów, przyjął Witolda Koczułapa  (zachował się list opisujący przyjęcie dziecka)