ROK SZKOLNY 2024/2025
SZKOŁA PAMIĘTA
LEKCJA HISTORII I SZACUNKU DLA PRZESZŁOŚCI
Akcja „Szkoła Pamięta” to wyjątkowe wydarzenie, w którym uczniowie naszej szkoły uczestniczą co roku, by oddać hołd zmarłym nauczycielom, pracownikom z naszej gminy oraz bohaterom narodowym. Inicjatywa ma na celu zachowanie pamięci o osobach, które odegrały ważną rolę zarówno w życiu lokalnej społeczności, jak i całego kraju. Dla uczniów jest to okazja do poznania historii i rozważania wartości takich jak szacunek, wdzięczność oraz patriotyzm.
W ostatnich dniach października, tuż przed Świętem Zmarłych oraz w okresie poprzedzającym Narodowe Święto Niepodległości, uczniowie wraz z wychowawcami udali się na lokalny cmentarz. Tam odwiedzili groby nauczycieli, pracowników szkoły oraz bohaterów narodowych – żołnierzy, powstańców, a także wszystkich tych, którzy walczyli o wolność i niepodległość Polski. Na każdym z odwiedzonych grobów uczniowie zapalili symboliczne znicze, by oddać hołd i wyrazić szacunek dla pamięci tych, którzy odeszli. Ten gest, choć prosty, ma ogromne znaczenie – przypomina, że pamięć o poprzednich pokoleniach jest ważnym elementem naszej tożsamości.
Dziękujemy serdecznie wszystkim uczniom i nauczycielom za zaangażowanie w tę ważną inicjatywę. Ta akcja przypomina, że pamięć o przeszłości jest obowiązkiem, który buduje lepszą przyszłość.
Katarzyna Mroczek
47
85. rocznica bitwy pod Kałuszynem
W czwartek, 12 września 2024 r. społeczność naszej szkoły wzięła udział w obchodach 85. rocznicy walk wrześniowych pod Kałuszynem. Uroczystość rozpoczęła się na Placu Kilińskiego, gdzie został złożony meldunek płk Ryszardowi Gorczycy, który reprezentował Dowódcę Garnizonu Mińsk Mazowiecki. Następnie w asyście Kompanii Honorowej 23 BLT i Orkiestry Wojskowej uczestnicy przeszli na cmentarz parafialny, gdzie została odprawiona Polowa Msza Święta. Po Apelu Poległych i Salwie Honorowej zostały złożone kwiaty w miejscach pamięci.
Była to żywa lekcja patriotyzmu oraz doskonała okazja do przybliżenia dzieciom historii i budzenia w nich umiłowania do ojczyzny. I chociaż zrozumienie jej - przez najmłodszych uczestników uroczystości - zapewne wyda się trudne, należy pamiętać, że uczymy się najlepiej przez doświadczanie. Mamy nadzieję, że dzisiejszy dzień zostanie nie tylko w pamięci naszych uczniów, ale również w ich sercach.
ROK SZKOLNY 2023/2024
13 Kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej
[…] I tylko pamięć została
Po tej katyńskiej nocy...
Marian Hemar
W piątek 12 kwietnia 2024 roku, delegacja dzieci i młodzieży naszej szkoły upamiętniła ofiary zbrodni katyńskiej. W obecności burmistrza Kałuszyna, pana Arkadiusza Czyżewskiego, dyrektora szkoły pana Marka Pachnika, nauczycieli i wychowawców, uczniowie przedstawili biogramy, zapalili znicze i złożyli kwiaty przy Dębach Pamięci w Parku Miejskim w Kałuszynie oraz przy Dębie Pamięci przed szkołą.
Apel pamięci przygotowali uczniowie klasy VII c oraz pod opieką zastępcy dyrektora i nauczycielki historii Marii Bartosiak przy wsparciu wychowawczyni Katarzyny Berskiej.
„Dzisiaj szczególnie pamiętamy o zamordowanych pochodzących z Ziemi Kałuszyńskiej, związanych pokrewieństwem lub pracą zawodową z lokalną społecznością, którzy według władz sowieckich stanowili zagrożenie dla powojennego porządku” - podkreślił pan Arkadiusz Czyżewski, burmistrz Kałuszyna.
Pamiętamy…
o Henryku Chróścickim, Stanisławie Czmochu, Feliksie Dybowskim, Władysławie Karczewskim, Kazimierzu Gruszczyńskim, Tomaszu Władysławie Janiszewskim, Wacławie Ręczajskim. Pamiętamy o Szymonie Hopensztatdzie, lekarzu z Kałuszyna, któremu Dąb Pamięci posadziła społeczność Łosic, pamiętamy o wszystkich, co nie doczekali się jeszcze upamiętnienia.
Dęby Pamięci to pomniki ku czci Polaków, oficerów Wojska Polskiego, Policji, lekarzy, nauczycieli, kapelanów zamordowanych w Katyniu, internowanych w obozach w Kozielsku, Ostaszkowie, Miednoje, Bykowni i wielu innych.
Związek Sowiecki przyznał się do mordu na polskich oficerach po 50 latach od jego popełnienia - 13 kwietnia 1990 r. 14 października 1992 r. Rosja przekazała Polsce kopie dokumentów. Wśród nich był rozkaz z 5 marca 1940 r., na mocy którego NKWD zamordowało prawie 22 tys. Polaków.
Katyń to symbol wielu miejsc zbrodni dokonywanych na internowanych i cywilnych mieszkańcach Polski, na terenach wcielonych do ZSRR po 17 września 1939 r.
Na zakończenie uroczystości Damian i Maja z klasy VII b zaprezentowali wiersz -modlitwę; Modlę się Panie, którą napisał Wacław Kruk zamordowany w Katyniu. Wiersz odnaleziony zostały podczas ekshumacji ciał w 1943 roku.
Modlę się Panie za kraj, który w męce
i krwi serdecznej pławi się zalewie
Modlę się za naród, co żyje w udręce
za niegasnące otuchy zarzewie
W piersiach, co wierzą w ojczyzny powstanie
Modlę się Panie (…)
CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
Maria Bartosiak
Więcej zdjęć - w "Fotogalerii".
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
Jak co roku w naszej szkole 1 marca uczciliśmy pamięć Żołnierzy Wyklętych, tych, którzy z bronią w ręku wystąpili przeciw komunizmowi. Katowani w ubeckich więzieniach, skazani na śmierć… Dla nas Niezłomni, ceniący honor, wolność i miłość do Ojczyzny …
W ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” uczniowie klasy 8b zapalili znicz pod pomnikiem, oddając cześć bohaterom. W sali 38 pojawiła się okazjonalna gazetka, upamiętniająca bohaterów, o których historia przez wiele lat milczała. Dla uczniów klas IV -VIII na lekcjach historii zostały przeprowadzone zajęcia o Żołnierzach Wyklętych z wykorzystaniem materiałów edukacyjnych Instytutu Pamięci Narodowej.
Gminne obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych rozpoczęły się Mszą świętą w Kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kałuszynie o godz. 17.00, z udziałem pocztów sztandarowych, władz samorządowych, delegacji jednostek organizacyjnych gminy oraz mieszkańców miasta i gminy Kałuszyn. Mszę w intencji żołnierzy podziemia niepodległościowego sprawował i kazanie wygłosił ksiądz proboszcz Jerzy Skłucki. Po mszy świętej odbyła się Droga Krzyżowa w intencji Żołnierzy Niezłomnych.
Następnie uczestnicy obchodów przeszli pod pomnik Żołnierzy Wyklętych, gdzie wspólnie odśpiewali hymn państwowy i złożyli kwiaty.Uroczystości zakończył koncert zespołu „Fleciki” w sali OSP. Zaśpiewane piosenki oraz recytowane wiersze wprowadziły zebranych w nastrój zadumy o tych, którzy walczyli o wolną Polskę.
Pamięć o Żołnierzach Wyklętych jest obowiązkiem naszego pokolenia.
Katarzyna Mroczek
81. rocznica przyjęcia Dzieci Zamojszczyzny w Kałuszynie
28 lutego 2024 r. odbyły się uroczystości upamiętnienia 81. rocznicy przyjęcia Dzieci Zamojszczyzny w Kałuszynie. W tym ważnym wydarzeniu wzięły udział osoby, które były bezpośrednio dotknięte niemiecka represją- dzieci, które były wyrwane przez okupanta z rodzinnych domów i wywiezione w nieznane- Pani Irena Podleś, pani Marianna Popek, pani Jadwiga Czerw, która jest najmłodszym Dzieckiem Zamojszczyzny, w dniu wysiedlenia miała zaledwie 2 miesiące. Byli również obecni potomkowie Dzieci Zamojszczyzny oraz potomkowie rodzin, które w tamtym czasie mimo, że nie miały wiele okazały dobre serce i przyjęły pod swój dach przestraszone, wyziębnięte i wygłodzone dzieci a także Burmistrz Kałuszyna Arkadiusz Czyżewski, wójt Gminy Grabowiec Bartosz Popek.
Uroczystości rozpoczęły się od Mszy Świętej po której uczniowie klas trzecich złożyli na mogile Dzieci Zamojszczyzny swoim wojennym rówieśnikom białe margaretki, które są symbolem czystości i niewinności. Po wyjściu z cmentarza goście udali się do Szkoły, gdzie po przemówieniach zaproszonych gości nastąpiło wręczenie dyplomów i nagród w rodzinnym konkursie plastycznym „I usłyszano płacz dzieci …”. Organizatorami konkursu były Pani Maria Bartosiak- nauczycielka historii oraz Pani Iwona Żukowska- nauczycielka plastyki. Współorganizatorami konkursu oraz fundatorami nagród byli Gmina Kałuszyn oraz Stowarzyszenie Odra-Niemen Odział Mazowiecki. Celem konkursu było uświadomienie lokalnej społeczności podejmowanych przez mieszkańców Kałuszyna bohaterskich czynów sprzed 81 lat. Na konkurs wpłynęło 31 prac uczniów. Komisja konkursowa oceniając pracę w oparciu o kryteria regulaminowe, tj. zgodność z tematem historycznym, jego interpretacja, estetyka i staranność wykonania, dobór techniki do treści, jakość techniczna wykonania oraz wartości wyrazowe postanowiła wyróżnić a zarazem nagrodzić 19 prac, które znalazły się w publikacji o tym samym tytule Pani Marii Bartosiak i Pani Katarzyny Berskiej oraz na wystawie podczas uroczystości.
Tą historyczną chwilę spotkania czterech pokoleń- potomkowie uratowanych i ratujących zakończył występ 3 uczennic. Uroczystość była wzruszająca i skłaniająca do refleksji.
Więcej zdjęć - w "Fotogalerii".
161. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego
161 lat temu, 22 stycznia 1863 roku, wybuchło powstanie styczniowe, skierowane przeciwko Rosji.
Powstanie styczniowe było najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX wieku. Trwało do jesieni 1864 roku, a utworzone państwo podziemne funkcjonowało jeszcze w roku 1865. Ostatni oddział partyzancki księdza Stanisława Brzóski, działający na Podlasiu, został rozbity w kwietniu 1865 roku. Pomimo stłumienia, powstanie umocniło świadomość narodową i miało wpływ na dążenia niepodległościowe następnych pokoleń.
Samorząd Kałuszyna uczcił bohaterstwo uczestników tego zrywu narodowo-wyzwoleńczego .
W dniu 22 stycznia br delegacja na czele z Burmistrzem Kałuszyna Panem Arkadiuszem Czyżewskim oraz uczniowie Szkoły Podstawowej w Kałuszynie wraz z dyrektorem Panem Markiem Pachnikiem, złożyła symboliczne kwiaty przy Krzyżu upamiętniającym powstańcze walki z lat 1863-1865 przy ul. Chopina w Kałuszynie oraz zapaliła znicze.193. rocznica wybuchu Powstania Listopadowego
W środę 29 listopada uczniowie klasy 5c upamiętnili 193. rocznicę wybuchu powstania listopadowego. Zapalając znicz pod pomnikiem „Bojownikom o Niepodległość” oddali hołd walczącym z rosyjskim zaborcą. Powstanie listopadowe wybuchło w nocy z 29 /30 listopada 1830 roku, a zakończyło się 21 października 1831. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych (Litwę, Żmudź i Wołyń). Powstanie listopadowe było jednym z dwóch największych polskich zrywów niepodległościowych w XIX wieku. Był to wielki akt odwagi i bohaterstwa młodych Polaków, którzy pragnęli mieszkać w wolnej ojczyźnie.
Katarzyna Mroczek
Akcja „Szkoła Pamięta”
Od 2019 roku społeczność naszej szkoły uczestniczy w akcji „Szkoła Pamięta”. Jest to pomysł Ministerstwa Edukacji i Nauki, które zaproponowało szkołom różnorodne działania w swoich rodzimych środowiskach lokalnych celem upamiętnienia ważnych postaci z historii, społeczników, poznania dziejów nekropolii, czy innych aktywności, które prowadzą do uwrażliwienia dzieci i młodzieży na poszanowanie ojczystych dziejów oraz kształtowanie patriotycznych postaw.
W ramach akcji „Szkoła pamięta” można było m.in.:
- uporządkować i odwiedzić groby osób zasłużonych i cenionych w danej społeczności;
- odwiedzić lokalne miejsca pamięci i zgłębić ich historię;
- zapalić znicze w miejscach związanych z ważnymi wydarzeniami historii lokalnej;
- posprzątać bezimienne i opuszczone groby, zorganizować zbiórkę kwiatów i zniczy, by udekorować te groby;
- odwiedzić groby zmarłych nauczycieli z danej placówki;
- wesprzeć działania organizacji opiekujących się polskimi cmentarzami
- i miejscami pamięci za granicą;
- zaprosić lokalnego bohatera, by podzielił się swoimi wspomnieniami;
- zorganizować wystawę upamiętniającą ważne dla danej społeczności wydarzenie;
- zorganizować wycieczkę patriotyczną.
Już od czterech lat akcja cieszy się dużym zainteresowaniem i jeszcze większym zaangażowaniem naszej szkolnej społeczności. Dyrekcji, Nauczycieli
i Wychowawców, Rodziców i nade wszystko dzieci.
Nasze działania w bieżącym roku to wyjście każdej klasy na miejscowy parafialny cmentarz w celu zapalenia zniczy na grobach żołnierzy poległych w czasie walk o Kałuszyn. Zapalono również znicze na mogile Dzieci Zamojszczyzny, Grobie Zygmunta Krauzego, Braci Stasiaków, bohaterów lat wojny i okupacji oraz zmarłych nauczycieli i pracowników szkoły. Znicze zapłonęły również na grobach opuszczonych i zabytkowych.
Każdego roku 1 i 2 listopada, dzieci wraz z rodzinami zapalają znicze szczególnie w dwóch miejscach, na kwaterze żołnierskiej i zbiorowej mogile zmarłych w Kałuszynie Dzieci Zamojskich. Wśród nich są również osoby zmarłe a przesiedlone do naszych miejscowości z terenów wcielonych do Rzeszy.
Serdecznie dziękujemy wszystkim Rodzinom, Wychowawcom, którzy w ciągu tygodnia i dnia 1 listopada zaprowadzili dzieci na cmentarz by upamiętnić bohaterów naszej Ojczyzny i uczyli swoim osobistym, najlepszym przykładem zaangażowania w akcję „Pamiętamy”.
Znicze zostały przekazane przez firmę Państwa Abramowskich „Znicz Polski” za które serdecznie dziękujemy.
Szkoła otrzymała z MEiN pamiątkowy dyplom, który dedykujemy wszystkim osobom wspierającym naszą codzienna pracę w obszarze kształtowania postaw i wartości budujących naszą tożsamość.
Maria Bartosiak
nauczycielka historii, wicedyrektor szkoły
Pozostałe zdjęcia - w "Fotogalerii".
Krótkie wspomnienie 84. rocznicy upamiętnienia bohaterskiej walki żołnierzy Wojska Polskiego we wrześniu 1939 r.
Od wczesnego ranka 12 września 2023 roku społeczność miasta Kałuszyn, rodzicie uczniowie, nauczyciele, personel szkoły przygotowywali się do powitania gości i udziału w dorocznych uroczystościach patriotycznych, poświęconych pamięci żołnierzy i mieszkańców poległych w Kałuszynie w czasie nocnej bitwy z 11 na 12 września 1939 roku. Spotkaliśmy się na Placu Kilińskiego, jak zawsze, powitanie pocztów sztandarowych, zacnych gości, wśród nich Pani Maria Koc- wicemarszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i posłowie na Sejm, prezentacja orkiestry Wojska Polskiego z Siedlec i kompanii honorowej 23 bazy Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim. Jakże dostojnie śpiewaliśmy Mazurka Dąbrowskiego. Późnij rys historyczny przedstawiony przez Gabrysię Karczewskę i wiersz „Bagnet na broń” w wykonaniu Anity Khan Khalil i paradny przemarsz na cmentarz. Uczestniczyliśmy we Mszy sprawowanej w intencji poległych żołnierzy i pokoju na świecie. Po Apelu Poległych i Salwie Honorowej przyszedł czas na składanie kwiatów. Dyrektor szkoły i uczniowie złożyli wiązankę na płycie pomnika Żołnierzy Września. Pamiętaliśmy również też o żołnierzach Katynia, żołnierzach 6. Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego, ułanach Kawalerii Polskiej, Dzieciach Zamojszczyzny, braciach Ryszardzie i Franciszku Stasiakach, Zygmuncie Krauze, jego podkomendnych i mieszkańcach miasta, dzieciach, które nie przeżyły czasu wojny i okupacji.
To była autentyczna, piękna lekcja historii, mogliśmy doświadczyć atmosfery i poczucia wspólnoty ludzi, którzy o dziesięcioleci i dzisiaj przyjeżdżają do naszego małego miasteczka z wielką historią.
Czujemy się również wyróżnieni i wdzięczni za pochwały od gości i władz samorządowych.
W imieniu Dyrekcji szkoły, uczniów, nauczycieli i pracowników szkoły
M. Bartosiak
Pozostałe zdjęcia - w "Fotogalerii".
ROK SZKOLNY 2022/2023
Rocznica bitwy pod Monte Cassino
Pamiętamy…
13 kwietnia 2023 roku, delegacja dzieci i młodzieży naszej szkoły upamiętniła ofiary zbrodni katyńskiej. W obecności władz samorządowych; burmistrza Kałuszyna, pana Arkadiusza Czyżewskiego, zastępcy burmistrza pani Henryki Sęktas, dyrektora szkoły pana Marka Pachnika, nauczycieli historii, Moniki Marciniak i Marii Bartosiak, zastępcy dyrektora, uczniowie zapalili znicze i złożyli kwiaty przy Dębach Pamięci w Parku Miejskim w Kałuszynie.
„Dzisiaj szczególnie pamiętamy o zamordowanych pochodzących z Ziemi Kałuszyńskiej, związanych pokrewieństwem lub pracą zawodową z lokalną społecznością” - podkreślił pan Arkadiusz Czyżewski, burmistrz Kałuszyna.
Pamiętamy…
o Henryku Chróścickim, Stanisławie Czmochu, Feliksie Dybowskim, Władysławie Karczewskim, Kazimierzu Gruszczyńskim, Tomaszu Władysławie Janiszewskim, Wacławie Ręczajskim.
Dęby Pamięci to pomniki ku czci Polaków, oficerów Wojska Polskiego, Policji, lekarzy, nauczycieli, kapelanów zamordowanych w Katyniu, internowanych w obozach w Kozielsku, Ostaszkowie, Miednoje, Bykowni i wielu innych.
W Berlinie 1943 roku, Niemcy ujawnili światu informację o tysiącach polskich jeńcach zakopanych w dołach Katyńskich a poszukiwanych od września 1939 roku. W pracach przy ekshumacji zwłok niezależną dokumentację sporządzali członkowie Polskiego Czerwonego Krzyża. Raporty z prac otrzymały władze polskie na uchodźstwie.
Związek Sowiecki przyznał się do mordu na polskich oficerach po 50 latach od jego popełnienia - 13 kwietnia 1990 r.
14 października 1992 r. Rosja przekazała Polsce kopie dokumentów. Wśród nich był rozkaz z 5 marca 1940 r., na mocy którego NKWD zamordowało prawie 22 tys. Polaków.
Katyń to symbol wielu miejsc zbrodni dokonywanych na internowanych i cywilnych mieszkańcach Polski, na terenach wcielonych do ZSRR po 17 września 1939 r.
[…] I tylko pamięć została Po tej katyńskiej nocy...
Pamięć nie dała się zgładzić,
Nie chciała ulec przemocy.
I woła o sprawiedliwość,
I prawdę po świecie niesie...
Prawdę o jeńców tysiącach
Zgładzonych w katyńskim lesie. […]
Marian Hemar „Katyń”
Opracowała Maria Bartosiak
Pozostałe zdjęcia - w "Fotogalerii".
1 marca - Dzień Żołnierzy Wyklętych
Wczesnym wieczorem 1 marca czciliśmy pamięć Polaków, którzy nie pogodzili się z nowym porządkiem powojennym ustanowionym poza nami w 1945 roku.
Żołnierze Niezłomni, Żołnierze Wyklęci jak dzisiaj ich nazywamy nie złożyli broni. Dla nich wojna nie skończyła się 8 czy 9 maja.
Niepodległość Ojczyzny widzieli jako wolny od nikogo niezależny naród. Dla nich niepodległość to Polska samostanowiąca o swoich wyborach, sojuszach, przynależnościach.
Mszą Świętą rozpoczęliśmy ten wieczorny akt.
Po mszy był przemarsz pocztów i uczestników pod pomnik Żołnierzy Wyklętych. Tam składaliśmy kwiaty. Pan burmistrz Arkadiusz Czyzewski, pani wiceburmistrz Henryka Sęktas, ksiądz proboszcz Jerzy Skłucki.
Po nich inne delegacje.
Wieczór zakończyliśmy krótkim ale bardzo wymownym programem artystycznym Flecików.
Chwała Bohaterom !!
Pozostałe zdjęcia - w "Fotogalerii".
opracowała Katarzyna Mroczek
Spotkanie ze Świadkami Historii
w 80. rocznicę ocalenia Dzieci ZamojszczyznyW piątek, 3 marca 2023 roku, w Izbie Pamięci Narodowej w naszej szkole, odbyła się niezwykła lekcja historii. W lekcji uczestniczyli uczniowie klasy 8 c.
Lekcja odbyła się z udziałem Pani Jadwigi Czerw, Pani Teresy Frunt, Pani Marianny Popek –Dziećmi Zamojszczyzny, ich rodzin, przedstawiciela Stowarzyszenia Odra - Niemen. Władze samorządowe reprezentował Pan Arkadiusz Czyżewski - burmistrz Kałuszyna, Pani Henryka Sęktas- zastępca burmistrza Kałuszyna. W spotkaniu uczestniczył Pan Marek Pachnik, dyrektor szkoły i nauczyciele; Justyna Olkowicz Gut, nauczycielka języka polskiego oraz prowadząca spotkanie nauczycielka historii, zastępca dyrektora szkoły Maria Bartosiak.
Akcję wysiedlania polskich rodzin z Zamojszczyzny przeprowadzili Niemcy, na te żyzne tereny sprowadzali osadników z terenów niemieckich i podbitych przez III Rzeszę. Akcja trwała od listopada 1942 roku, Niemcy wysiedlili 297 wsi, łącznie 110 tysięcy ludzi w tym 30 tysięcy dzieci, z których ok. 10 tysięcy zmarło lub zaginęło. Dzieci wywożono do Niemiec z przeznaczeniem na germanizację, do obozów koncentracyjnych KL Lublin- /Majdanek/, Kl Auschwitz, obozu zagłady Kulmhof /Chełmno nad Nerem/. Dzieci poddawane były selekcji w obozach przejściowych w Zamościu i Zwierzyńcu. Pozbawione były opieki medycznej. Były głodne. Pierwsze transporty dzieci do Dystryktu Warszawskiego w Generalnej Guberni, na tereny dzisiejszego województwa mazowieckiego dotarły w grudniu 1942 roku. Transport do Mrozów, szósty i ostatni, dotarł 28 lutego 1943 roku. Było w nim 1064 osoby, wśród nich 550 dzieci do lat 10. Dziećmi, ich rodzicami, dziadkami zaopiekowali się mieszkańcy Mrozów, Kuflewa, Cegłowa, Jakubowa, Chrościc, Rudzienka, Mińska Mazowieckiego, Kałuszyna i wielu okolicznych miejscowości powiatu mińskiego. Do Kałuszyna ludzie przywieźli około 200 osób. Chorym dzieciom udzielono pomocy w szpitalach w Rudce i Mińsku Mazowieckim. Dzięki pomocy dobrych ludzi większość z dzieci wróciła do domów po wojnie.
Niestety, nie wszyscy. Na cmentarzu parafialnym w Kałuszynie znajduje się mogiła Dzieci Zamojszczyzny. Na pamiątkowej płycie możemy odczytać nazwiska dzieci i osób starszych, które nie przeżyły przesiedlenia i na zawsze pozostały w kałuszyńskiej ziemi.
Bardzo cieszymy się, że mogliśmy posłuchać wspomnień świadków historii, którzy opowiadali ze łzami w oczach. Smutek i łzy pojawiały się również w oczach naszych dzieci.
Pani Marianna Popek przebywała w Kałuszynie w rodzinie Nowaków. Była tutaj od 28 lutego 1943 roku do zakończenia wojny z mamą i rodzeństwem. Ma teraz 88 lat, jej mąż Edward Popek też wysiedlony z Zamojszczyzny, pozostał w domu. Ma 94 lata. W Kałuszynie byli też jej bracia. Pani Popek w podróży do Kałuszyna na 80. rocznicę wydarzeń towarzyszyła synowa Irena Popek.
Głównym mottem wypowiedzi Pani Marianny Popek była ogromna wdzięczność dla rodziny Nowaków i mieszkańców Kałuszyna za przyjecie ratowanie dzieci z transportu który dodarł do Mrozów. W naszym parafialnym kościele Pani Marianna przyjęła I Komunię świętą. Po latach wspomina również piękną białą sukieneczkę i wianuszek z jaśminu, który uplotła jej mama. Pani Popek każdego roku uczestniczy w upamiętnieniu wysiedleń Zamojszczyzny w Grabowcu, Zamościu. W Mrozach i Kałuszynie była przed 10 laty. Opisała swoje wspomnienia w liście skierowanym do młodzieży gimnazjalnej. Jej wspomnienia, karty pocztowe z życzeniami przechowujemy w Izbie Pamięci jak relikwie.
Odwiedziła nas również Pani Jadwiga Czerw, która powiedział o sobie, że jest najmłodszym Dzieckiem Zamojszczyzny. W dnu wysiedlenia miała 2 miesiące. Wspomnienia pozostawiła w szkole. To co podkreśliła w wypowiedzi skierowanej do młodzieży to niezwykła, heroiczna postać jej matki, która uwiązała czworo swoich dzieci na nici, która spruła z serwety zabranej z rodzinnego domu. Czworo swoich dzieci powiązała, aby nie pogubiły się w wagonie. Piąte maleńkie dziecko – dwumiesięczna Jadwigę okręciła serwetą wokół piersi. Brat Pani Jadwigi w obozie przejściowym zbierał ogryzki z jabłek i skórki chleba, aby matka je przeżuła i mogła tym nakarmić maleństwo. Pani Jadwiga wspomina również smak śliwki w czekoladzie, którą dostała od ojca po powrocie w robót przymusowych z Rzeszy a przecież w tym dniu miała zaledwie dwa i pół roku.
Gościliśmy również Panią Teresę Frunt, nie zbierała głosu, ale później opowiadała, że była uratowana przez Różę i Jana Zamoyskich. Po zakończeniu wojny szczęśliwie wróciła do domu jak wiele innych Zamojskich Dzieci.
To jedna z najpiękniejszych kart w dziejach Kałuszyna i naszych wsi. Zamojskie Dzieci z gminy Grabowiec ufundowały tablicę pamiątkową, która znajduje się w kruchcie Kościoła.
Nasi Dzidkowie i Pradziadkowie potrafili podzielić się chlebem, domem, odzieżą choć sami niewiele mieli w latach wojny.
Tę historię, chcemy przekazywać naszym dzieciom już od najmłodszych lat, jak podkreślił Pan Arkadiusz Czyżewski, burmistrz Kałuszyna i pan Marek Pachnik dyrektor szkoły.
Po spotkaniu w szkole nasi goście zapalili znicze na mogile Dzieci Zamojszczyzny znajdującej się cmentarzu parafialnym w Kałuszynie i udali się Cegłowa i Mrozów na uroczystości zaplanowane na sobotę 4 marca 2023 r.
Bardzo dziękujemy za historyczne spotkanie. To dla nas wielkie wyróżnienie.
Maria Bartosiak
Więcej zdjęć - w "Fotogalerii".
,,Jechaliśmy na wygnanie, na tułaczkę w nieznane…”
W niedzielę 26 lutego 2023 r. delegacja uczniów z pocztem sztandarowym i nauczycieli na czele z panem burmistrzem Arkadiuszem Czyżewskim oraz zastępcą burmistrza panią Henryką wyjechała do Grabowca/k Zamościa na uroczystość upamiętnienia rocznicy wysiedlenia ludności. Mieszkańcy, przedstawiciele organizacji kombatanckich, władze samorządowe oraz przybyli goście oddali cześć wysiedlonym 80 lat temu mieszkańcom tej i okolicznych miejscowości.
W wyniku tragicznych wydarzeń w 1943 roku, wysiedlono niemal wszystkich ludzi w gminie, łącznie było to 6129 osób (2351 mężczyzn, 2579 kobiet i 1199 dzieci). W tych tragicznych dniach szczególną gehennę przeżywały dzieci. Odebrane rodzicom przez niemieckich bandytów i załadowane do bydlęcych wagonów zostały skazane na pewną śmierć z zimna i głodu. Tylko dzięki ofiarności i bohaterstwu dobrych ludzi część z nich ocalała. Azyl, pomocną dłoń i gorące serca znaleźli oni w Kałuszynie i innych okolicznych miejscowościach, gdzie mieszkańcy przyjęli ich do swoich domów i do swoich rodzin. Tym sposobem wiele z nich przeżyło wojnę, by powrócić do swoich bliskich. Niektórzy z nich pozostali w Kałuszynie.Obchody rozpoczęły się o godzinie 11.30 przejściem pocztów sztandarowych, orkiestry dętej oraz pozostałych uczestników spod Gminnego Ośrodka Kultury do kościoła pw. św. Mikołaja. Tam na początku delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem Dzieci Zamojszczyzny - jest to symbol ofiary, rozłąki, bólu i śmierci tych niewinnych małych istot ludzkich. Później o godzinie 12.00 rozpoczęła się uroczysta msza święta w intencji Ojczyzny i ofiar niemieckiej okupacji w czasie wysiedlenia. Po jej zakończeniu zostały wręczone okolicznościowe medale i odznaczenia. Następnie wszyscy goście zostali zaproszeni na obiad.
Dopełnieniem obchodów rozpoczętych w Grabowcu było złożenie kwiatów na cmentarzu parafialnym w Kałuszynie przez burmistrza Arkadiusz Czyżewskiego w asyście uczniów i nauczycieli na grobie dzieci Zamojszczyzny w dniu 28 lutego 2023r.
Sylwia Pernach
04.03.2023r. - Udział w uroczystościach upamiętniających
80 Rocznicę Transportu Dzieci Zamojszczyzny do MrozówPozostałe zdjęcia z Grabowca można obejrzeć w "Fotogalerii" tutaj, a zdjęcia ze składania kwiatów na cmentarzu w Kałuszynie - tutaj.
160. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego
W tym roku obchodzimy 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego, które było największym i najdłużej trwającym polskim powstaniem narodowym.
W niedzielę 22 stycznia 2023 r. Dyrekcja, nauczyciele i uczniowie naszej szkoły wraz z Pocztem Sztandarowym wzięli udział w uroczystej Mszy Świętej celebrowanej przez biskupa Diecezji Warszawsko Praskiej Romualda Kamińskiego w intencji Ojczyzny i uczestników Powstania Styczniowego 1863r. Po zakończeniu mszy świętej delegacje złożyły symboliczne kwiaty przy Krzyżu upamiętniającym powstańcze walki z lat 1863-1865 przy ul. Chopina w Kałuszynie.
Dla uczczenia 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w naszej szkole 26 stycznia odbędzie się konkurs wiedzy dla uczniów klas VII i VIII dotyczący tego ważnego wydarzenia historycznego. Celem konkursu jest kształtowanie świadomości historycznej i postaw patriotycznych młodego pokolenia, a także budzenie zainteresowania dziejami ojczystymi.
opracowała Katarzyna Mroczek
AKCJA #SZKOŁA PAMIĘTA 2022
Nasza szkoła włączyła się po raz kolejny w akcję zorganizowaną przez Ministerstwo Edukacji i Nauki "Szkoła Pamięta". Ta akcja odbywa się w okresie, w którym w sposób szczególny wspominamy zarówno naszych bliskich, jak i tych, którzy zapisali się w historii – tej ogólnonarodowej i lokalnej. Celem akcji jest zwrócenie uwagi młodych ludzi na potrzebę pielęgnowania pamięci o bohaterach naszej wolności, zwłaszcza tych, którzy są związani z historią danego miejsca, regionu, społeczności.
W ramach tej inicjatywy uczniowie naszej szkoły wraz z nauczycielami odwiedzili i uporządkowali zapomniane pomniki oraz mogiły żołnierskie znajdujące się na miejscowym cmentarzu. Zapalili znicze na grobach pracowników oświaty.
Takie działania to wyraz szacunku dla tych, którzy polegli w walce o wolność i ważny element wychowania patriotycznego.
Katarzyna Mroczek
W bieżącym roku szkolnym 2022/2023 społeczność szkolna realizuje projekt „Pamiętamy”
Nasi uczniowie, nauczyciele i rodzice włączają się w akcję poszukiwania i odkrywania zapomnianych już nieco mogił pracujących w Kałuszynie i najbliższej okolicy pracowników oświaty. Nasze działania skupiają się również wokół uporządkowania zabytkowych pomników, mogił żołnierskich, mogiły Dzieci Zamojszczyzny i osób przesiedlonych w czasie II wojny światowej.
Zadania realizują wychowawcy wraz ze swoimi uczniami, zapalamy znicze, przy wielu nagrobkach uporządkujemy teren. Powstaje również dokumentacja fotograficzna.
Klasy drugie i trzecie zaopiekują się Kwaterą Żołnierską i mogiłą Dzieci Zamojszczyzny.
Klasy od czwartych do ósmych wskazanym nagrobkiem zabytkowym.
Dorobkiem szkolnego projektu będzie również sporządzona lista pochowanych na cmentarzu parafialnym w Kałuszynie nauczycieli i pracowników szkoły. Odwiedzimy również cmentarze w Korytnicy, Jakubowie, Mrozach, Cegłowie i Mińsku Mazowieckim, gdzie spoczywają pracujący w Gminie Kałuszyn nauczyciele. Nie ustajemy w poszukiwaniach i apelujemy o przekazywanie informacji do szkoły.
Choć tegoroczna akcja zakończy się 11 listopada to „Pamiętamy” i pamiętać będziemy by każdego roku odkrywać naszą tożsamość i historię ludzi, którzy cześć swego życia pozostawili w nas .
Bardzo dziękujmy wszystkim za zaangażowanie. Szczególnie podziękowanie przekazujemy firmie „Znicz Polski” za ofiarowanie zniczy.
Zdjęcia z realizacji projektu - w "Fotogalerii".
ROK SZKOLNY 2021/22
Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej
13 kwietnia czcimy pamięć ofiar zbrodni ludobójstwa, którego funkcjonariusze NKWD dokonali na prawie 22 tys. obywateli II Rzeczypospolitej. Wśród nich było 14,5 tys. jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz 7,3 tys. więźniów aresztowanych na terenach okupowanych przez ZSRR. Zginęli od strzałów w tył głowy.
W tym roku przypada 82. rocznica Zbrodni Katyńskiej. Władze naszego miasta, dyrekcja szkoły, nauczyciele i uczniowie klasy V B, V C i VIII B uczcili tę rocznicę minutą ciszy oraz złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy pod Dębami Pamięci, które zostały posadzone w Parku Miejskim i przy Szkole Podstawowej w ramach projektu „Katyń….ocalić od zapomnienia”. Każdy z siedmiu Dębów Pamięci upamiętnia jedną osobę - ofiarę Katynia związaną z Kałuszynem.
NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
1 marca każdego roku, czcimy pamięć żołnierzy, którzy podjęli walkę z Polsce powojennej z komunistami i zwolennikami nowego porządku politycznego. Ich pamięci poświecona jest wystawa plenerowa zlokalizowana w Parku Miejski w Kałuszynie pod tytułem: „Żołnierze Wyklęci- 1944-1963”
Wystawę zwiedzili uczniowie naszej szkoły z klasy V b i VII d.
W oparciu o materiały IPN, zamieszone na planszach uczniowie zapoznali się z historią żołnierzy, wyklętych przez komunistów.
Były to ciekawe lekcje, angażujące uczniów do poznania historii z powodu dużego formatu fotografii, materiałów odnoszących się historii życia mieszkańca Kałuszyna, Stanisława Abramowskiego ps. „Bury” oraz życia Witolda Pileckiego.
Maria Bartosiak
Poniżej znajduje się lik do filmu o Żołnierzach Wyklętych ze strony IPN.
https://www.youtube.com/watch?v=WTfCW4XA4fc
NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W tym roku uczniowie klasy VIIIb naszej szkoły wraz z wychowawczynią o godz. 14.00 udali się pod pomnik Żołnierzy Wyklętych w Kałuszynie. Tam zapalili symboliczny znicz, oddając tym samym cześć bohaterom podziemia antykomunistycznego, którzy po zakończeniu II wojny światowej nadal walczyli o wolną
i demokratyczną Polskę, stawiając opór sowietyzacji ojczyzny i podporządkowaniu jej ZSRR.Gminne obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych rozpoczęły się Mszą świętą w Kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kałuszynie o godz. 17.00, z udziałem pocztów sztandarowych, władz samorządowych, delegacji jednostek organizacyjnych gminy oraz mieszkańców miasta i gminy Kałuszyn. Mszę w intencji żołnierzy podziemia niepodległościowego sprawował i kazanie wygłosił ksiądz proboszcz Jerzy Skłucki.
Następnie uczestnicy obchodów przeszli pod pomnik Żołnierzy Wyklętych, gdzie wspólnie odśpiewali hymn państwowy i złożyli kwiaty.Więcej zdjęć - w "Fotogalerii"
80. ROCZNICA POWSTANIA ARMII KRAJOWEJ
14 lutego obchodzimy 80. rocznicę powstania Armii Krajowej, która w swoich szeregach skupiała Polaków-żołnierzy, walczących z okupantami w konspiracji. Była to podziemna, największa, najsilniejsza i najlepiej zorganizowana formacja zbrojna w czasie II wojny światowej w całej Europie.
Pamiętając o wydarzeniach z naszej historii, bohaterach znanych i nieznanych ku Ich czci
i pamięci zapalimy znicze przy pomniku Armii Krajowej w Kałuszynie.CZEŚĆ ICH PAMIĘCI !
W wydarzeniu wzięli udział Dyrekcja Szkoły, Nauczyciele, Uczniowie klas IV, Szkoły Podstawowej w Kałuszynie.
Pozostałe zdjęcia - w "Fotogalerii".
W bieżącym roku szkolnym społeczność szkolna realizowała ogólnopolski projekt Ministerstwa Edukacji i Nauki „ Szkoła Pamięta” .
Nasi uczniowie, nauczyciele i rodzice włączyli się w akcję poszukiwania i odkrywania zapomnianych już nieco mogił pracujących w Kałuszynie i najbliższej okolicy pracowników oświaty. Nasze działania skupiły się również wokół uporządkowania zabytkowych pomników, mogił żołnierskich, mogiły Dzieci Zamojszczyzny i osób przesiedlonych w czasie II wojny światowej.
Zadania realizowali wychowawcy wraz ze swoimi uczniami, zapalono znicze, przy wielu nagrobkach uporządkowano teren. Powstała również dokumentacja fotograficzna.
Dorobkiem szkolnego projektu jest również sporządzona lista pochowanych na cmentarzu parafialnym w Kałuszynie nauczycieli i pracowników szkoły. Odwiedziliśmy również cmentarze w Korytnicy, Jakubowie, Mrozach, Cegłowie i Mińsku Mazowieckim, gdzie spoczywają pracujący w Gminie Kałuszyn nauczyciele. Nie ustajemy w poszukiwaniach i apelujemy o przekazywanie informacji do szkoły.
Choć tegoroczna akcja zakończyła się 11 listopada to „Pamiętamy” i pamiętać będziemy by każdego roku odkrywać naszą tożsamość i historię ludzi, którzy cześć swego życia pozostawili w nas .
Bardzo dziękujmy wszystkim za zaangażowanie. Szczególnie podziękowanie przekazujemy panu Andrzejowi Abramowskiemu „Znicz Polski” za ofiarowanie zniczy.
Zdjęcia z realizacji projektu:
- "Szkoła pamięta" - nawiedzamy groby zmarłych nauczycieli i pozostałych pracowników szkoły
- "Szkoła pamięta" - klasy I nawiedzają groby pracowników i bohaterów naszej Małej Ojczyzny
- "Szkoła pamięta" - nawiedzamy groby zmarłych nauczycieli, pozostałych pracowników szkoły oraz mogiły żołnierzy i Dzieci Zamojszczyzny- klasy 3a, 3b, 3c.
- "Szkoła Pamięta"- Ochrona dziedzictwa kulturowego - Nekropolia kałuszyńska; - klasy II i klasa Ic
- Szkoła pamięta klasa IVa
- "Szkoła pamięta"-Ochrona dziedzictwa kulturowego - Nekropolia kałuszyńska- kl.8a
ROK SZKOLNY 2019/2020
Klasy szóste i siódme włączyły się do akcji. Każda z ośmiu klas zaopiekowała się jednym grobem na miejscowym cmentarzu. Działania można obejrzeć na zdjęciach w "Fotogalerii".
12 września 2020r. minęła 81.rocznica bitwy pod Kałuszynem. Z tej okazji uczniowie wszystkich klas z wychowawcami udawali się na cmentarz miejski, aby uczczcić pamięć o poległych.