Pedagogizacja rodziców

Więź między opiekunem a dzieckiem jest fundamentem rozwoju dziecka.  Może wpływać na to:

• w jaki sposób dziecko będzie tworzyło kolejne związki w życiu,
• jak będzie się rozwijać emocjonalnie,
• czy rozwinie jakieś formy psychopatologii,
• czy będzie widziało świat jako pozytywne, bezpieczne miejsce i siebie jako jego wartościową część.

 

W psychologii wyróżnia się 3 główne style przywiązania:

 

1. Styl bezpieczny (ufny)

Najbardziej powszechny i zdrowy styl przywiązania, tak zwany bezpieczny, obserwujemy u dzieci, które reagują pewnym stresem na separację od matki, cieszą się, kiedy matka wraca, traktują ją jako bezpieczną bazę do ekspoloracji przestrzeni zewnętrznej i generalnie preferują jednego opiekuna (choć wiemy również, że niemowlęta są w stanie tworzyć głębokie więzi z więcej niż jedną osobą).

 

2. Styl lękowo-ambiwalentny

Dzieci przejawiające tak zwany styl lękowo-ambiwalentny często reagują nadmiernym stresem na zniknięcie matki, a jednocześnie okazują złość i gniew, kiedy wraca. Często są zalęknione, płaczliwe i niezdolne do samodzielnej eksploracji.

3. Styl unikający

Trzeci styl przywiązania, tak zwany unikający, obserwujemy u dzieci, które mają silne poczucie odrzucenia przez matkę. W związku z tym nie szukają kontaktu z nią, nie ufają jej i uczą się radzić sobie z trudnościami samodzielnie.

W późniejszym czasie wyodrębniony został jeszcze czwarty styl przywiązania – zdezorganizowany, który na szczęście występuje bardzo rzadko i dotyczy dzieci z najbardziej zaburzonym poczuciem więzi.

 

Jak zatem budować z dzieckiem ufną więź?

Odpowiedź jest dosyć prosta! Należy być wrażliwym i reagować na potrzeby dziecka. Jeśli przyjmujemy wobec dziecka postawę autentycznego szacunku, w zasadzie niewiele więcej trzeba, by wychować szczęśliwego i wierzącego w siebie człowieka. Jakikolwiek zatem styl rodzicielstwa jest nam najbliższy, pamiętajmy, żeby nie zgubić w nim potrzeb dziecka. "Jakość" więzi zależy właśnie od wzajemnej relacji matki i dziecka, ich wrażliwości oraz komunikatywności. Choć podstawy więzi budują się już w przeciągu pierwszych trzech lat życia, to więź trzeba wzmacniać i dbać o nią przez całe życie, dlatego proponuję kilka konkretnych sposobów na wzmacnianie więzi ze starszym dzieckiem.

 

1. Mów, że je kochasz.

 

Tak, banalne, oczywiste, a jakże ważne i potrzebne. Nie tylko okazywać miłość, ale również mówić, nawet po 10 razy dziennie.

   

2. Kiedy dziecko wraca ze szkoły lub ty wracasz z pracy– pobądźcie razem choć przez chwilę.

To tak zwana „zasada trzech minut”. Polega na tym, żeby reagować na widok dziecka z takim entuzjazmem, z jakim reagujesz na widok bliskiej, ale dawno nie widzianej osoby.

 

3. Zamiast pytać, jaką ocenę dostałeś ze sprawdzianu, spytaj czy coś Cię dziś ucieszyło lub zasmuciło?

Ja wiem, że rodzic się martwi, czy dziecko nie jest głodne. Ale obiadek to dla takiego malucha najnudniejszy temat ever!

O wiele więcej się o nim dowiesz, gdy zapytasz: w co się bawiło? Z kim? Jak się czuło w czasie tej zabawy? Czy było fajnie? Czy nikt nie sprawił dziecku przykrości?

A jadłospis zawsze możesz podejrzeć na tablicy. Lub zapytać o niego panią ;).

 

4. Kiedy rozmawiasz z dzieckiem – patrz mu w oczy.

 

Nie w telefon czy w telewizor.

A kiedy to dziecko ogląda telewizję lub gra w grę na telefonie, a ty chcesz o coś zapytać (np. co zje na kolację), również złap z nim kontakt wzrokowy. To bardzo ważne, żeby wyrobić ten nawyk, bo nie ma nic gorszego niż nastolatek scrollujący Facebooka i mama, która próbuje coś (cokolwiek!) z niego wyciągnąć.

5. Gdy jesteście zdenerwowani – idźcie razem na spacer

Mamy na całym świecie nauczyły się tego od księżnej Kate. Kate zawsze – gdy chce dotrzeć do swojego dziecka – kuca przed nim.

Nawet najbardziej zdenerwowane mamy miękną, gdy patrzą w oczy swojego dziecka. A gdy rozmawiasz, a nie krzyczysz: łatwiej się dogadać!

 

6. Jedzcie razem przynajmniej jeden posiłek dziennie.

To najlepszy czas, żeby przegadać, jak minął dzień!

Wspólne posiłki scalają rodzinę, jest to okazja, by pobyć razem.

7. Wspólne planowanie: plan dnia, zakupy, posiłki, a nawet wakacje!

Super pomysłem są cotygodniowe spotkania rodzinne, na których każdy ma szansę powiedzieć, co jest dla niego ważne w tym tygodniu, co mu przeszkadza, co chciałby robić

8. Zaproś dziecko do swojego świata.

Nie zamykaj przed nim drzwi, kiedy musisz coś zrobić. Razem gotujcie, sprzątajcie. Warto włączać dziecko w swoje pasje, hobby i zainteresowania.  

9. Zaglądaj do świata dziecka.

Posłuchaj piosenek, których słucha Twoje dziecko, co ogląda. Dajesz dziecku znać: jestem ciekawa, co lubisz. Twój świat jest dla mnie ważny

10. Akceptuj WSZYSTKIE emocje dziecka.

Zamiast mówić: „Nie ma powodu do płaczu!” czy: „Złość piękności szkodzi”, powiedz: „Rozumiem, że jest ci smutno”, „Czujesz złość”.

W ten sposób pomagasz dziecku nie tylko rozpoznać i nazwać to, co czuje, ale pokazujesz mu, że ze wszystkim może do ciebie przyjść.

A chciałabyś przecież wiedzieć, gdy będzie działo się coś złego!

 

11. Spędzaj czas z każdym dzieckiem osobno.

Zwłaszcza starsze dzieci, które znają świat bez rodzeństwa, mają taką potrzebę. To nie musi być nic wielkiego! Wystarczy chwila na wspólny spacer, poczytanie książki, zagranie w grę, a nawet obejrzenie czegoś razem i pogadanie o tym.

 

12. Nie dąż do tego, żeby być idealnym rodzicem i mieć idealne dzieci.

Bo ideały nie istnieją, więc po co się stresować? Nie uda się nam nie popełniać błędów, uniknąć złych zachowań, ale szacunek, miłość, zainteresowanie i rozmowa są wystarczające, by być wystarczająco dobrym rodzicem.

 

Artykuł opracowany na podstawie:

https://mumandthecity.pl/jak-wzmacniac-wiez-z-dzieckiem/

https://dziecisawazne.pl/dziecko-buduje-wiez-rodzicem-pierwszym-roku-zycia/

J.Bowlby, Przywiązanie, Wydawnictwo Naukowe PWN